[Bilim nokatlary] Floresan aklaýjy serişdeleriň aklaýyş mehanizmi!

Ak zatlar, köplenç gök ýagtylygy (450-480nm) görünýän ýagtylykda (tolkun uzynlygy 400-800nm) birneme siňdirýär, netijede gök reňk ýeterlik däl bolýar, birneme sary bolýar we täsir eden aklyk sebäpli adamlara köne we haram duýgy berýär.Bu maksat bilen adamlar zatlary aklamak we ýagtylandyrmak üçin dürli çäreleri gördüler.

1

Köplenç ulanylýan iki usul bar, biri Garlandy aklamak, ýagny öň ýagtylandyrylan elemente az mukdarda gök pigment (ultramarin) goşmak, gök çyra böleginiň şöhlelenmesini ýokarlandyrmak arkaly substratyň sary reňkini örtmek. has ak görünmegini üpjün edýär.Garland ak bolup bilse-de, biri çäklidir, beýlekisi şöhlelenýän ýagtylygyň umumy mukdarynyň azalmagy sebäpli ýagtylygy peselýär we elementiň reňki garalýar.Anotherene bir usul himiki akartma bolup, pigment bilen obýektiň üstündäki redoks reaksiýasy bilen reňkini ýitirýär, şonuň üçin hökman sellýuloza zeper ýetirer we agartandan soň obýektiň görüş tejribesine täsir edýän sary kellesi bar.1920-nji ýyllarda ýüze çykarylan floresan aklaýjy serişdeler ýokardaky usullaryň kemçiliklerini düzdi we deňeşdirip bolmajak artykmaçlyklary görkezdi.

Floresan aklaýjy serişde, ultramelewşe ýagtylygy siňdirip, gök ýa-da gök-goýy floresanlary tolgundyryp bilýän organiki birleşme.Floresan aklaýjy serişdesi bolan maddalar, obýektde şöhlelenýän görünýän ýagtylygy görkezip biler, şeýle hem siňdirilmeýän ultramelewşe ýagtylygy (tolkun uzynlygy 300-400nm) gök ýa-da gök-goýy gyrmyzy görünýän ýagtylyga öwrüler we gök we sary goşmaça reňklerdir biri-birine, şeýlelik bilen makalanyň matrisasyndaky sary ýok edip, ak we owadan edýär.Beýleki tarapdan, obýektiň ýagtylyga duýgurlygy ýokarlanýar we çykýan ýagtylygyň intensiwligi gaýtadan işlenmeli obýektde görkezilen asyl görünýän ýagtylygyň intensiwliginden ýokarydyr.Şonuň üçin adamlaryň gözi bilen görýän jisimiň aklygy ýokarlanýar we şeýlelik bilen aklamak maksadyna ýetýär.

Floresan aklaýjy serişdeler, birleşdirilen goşa baglanyşyklary we oňat tekizligi öz içine alýan ýörite gurluşly organiki birleşmeleriň synpydyr.Gün şöhlesiniň aşagynda göze görünmeýän ultramelewşe şöhlelerini siňdirip biler (tolkun uzynlygy 300 ~ 400nm), molekulalary tolgundyryp, soňra bolsa ýer ýagdaýyna gaýdyp biler, ultramelewşe energiýasynyň bir bölegi ýok bolup, soňra gök-goýy ýagtylyga öwrüler çykýan pes energiýa bilen (tolkun uzynlygy 420 ~ 480nm).Şeýlelik bilen, substratdaky gök-gyrmyzy ýagtylygyň şöhlelenme mukdary köpelip, şeýlelik bilen asyl obýektde köp mukdarda sary ýagtylygyň şöhlelenmegi netijesinde dörän sary duýgyny öçürip, ak we ajaýyp effekt döredýär.

Floresan aklaýjy serişdäniň aklanmagy diňe optiki ýagtylandyryjy we goşmaça reňk effektidir we matany hakyky “ak” bermek üçin himiki akartma çalşyp bilmez.Şonuň üçin goýy reňkli mata diňe akartmazdan floresan aklaýjy serişde bilen bejerilse, kanagatlanarly aklyk alyp bolmaýar.Umumy himiki akartma serişdesi güýçli oksidantdyr.Süýüm agardylandan soň, dokumasy belli bir derejede zaýalanar, floresan aklaýjy serişdäniň akartma täsiri optiki täsir, şonuň üçin süýüm dokumasyna zeper ýetirmez.Mundan başga-da, floresan aklaýjy serişdäniň gün şöhlesinde ýumşak we ýalpyldawuk floresan reňki bar we akkor ýagtylygyň aşagynda ultramelewşe şöhlesiniň ýoklugy sebäpli, gün şöhlesindäki ýaly ak we ýalpyldawuk görünmeýär.Floresan aklaýjy serişdeleriň ýeňil tizligi dürli görnüşler üçin tapawutlanýar, sebäbi ultramelewşe şöhläniň täsiri astynda aklaýjy maddanyň molekulalary kem-kemden ýok ediler.Şonuň üçin floresan aklaýjy serişdeler bilen bejerilen önümler, gün şöhlesine uzak wagtlap täsir edenden soň aklygyň peselmegine ýykgyn edýärler.Umuman aýdanyňda, poliester ýagtylandyryjynyň ýeňil tizligi has gowy, neýlon we akril ortaça, ýüň we ýüpek has pesdir.

Lightagtylygyň çaltlygy we floresan täsiri, floresan aklaýjy serişdäniň molekulýar gurluşyna, şeýle hem N, O we gidroksil, aminok, alkil we alkoksi toparlaryň heterosiklik birleşmelerinde ornaşmagy ýaly ornuny tutýanlaryň tebigatyna we ýagdaýyna baglydyr. kömek edip biler.Floresan täsirini gowulandyrmak üçin ulanylýar, nitro topary we azo topary bolsa floresan täsirini azaldýar ýa-da ýok edýär we ýagtylygyň tizligini ýokarlandyrýar.


Iş wagty: -20anwar-14-2022